IX Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy
im. Henryka Wieniawskiego
Poznań, 8-23 XI 1986 r.
Zobacz film dokumentalny o konkursie:
Sześć wielkich gobelinów z portretami Henryka Wieniawskiego, przyozdobiło hall auli uniwersyteckiej. Dzieła Włodzimierza Schmidta i jego żony Urszuli Plewki-Schmidt powstały na 150 rocznicę urodzin kompozytora i wirtuoza, 100-lecie Towarzystwa jego imienia w Poznaniu i 50 lat konkursów, którym patronuje. Potrójny jubileusz był wprawdzie związany z 1985 rokiem, dziewiąta edycja turnieju skrzypków w 1986 r. stanowiła zatem finał obchodów. I jak zwykle — niezależnie od aktualnych emocji na estradzie — była też okazją do bilansów, wspomnień, porównań.
Z Kanady (ale z brytyjskim paszportem) przyjechała Ida Haendel, urodzona w Chełmie. Cudowne dziecko konkursu w 1935 r. W ich dotychczasowym półwieczu — najmłodsza laureatka. Teraz debiutowała za stołem jurorów. W każdej przerwie przesłuchań oblegana przez kolekcjonerów autografów, nieustannie fotografowana i odpowiadająca — skądinąd nader chętnie — na pytania dziennikarzy. „Jestem bardzo szczęśliwa!” — od tych słów zaczynał się omal każdy wywiad. A potem artystka mówiła o swoim dzieciństwie „bez lalek, od rana do wieczora ze skrzypcami”, o studiach w warszawskim Konserwatorium i konkursowej przygodzie, która otworzyła jej drogę do autentycznej, wspaniałej kariery. Gdy miała 12 lat, grała w Londynie koncerty Beethovena i Brahmsa, doskonaląc talent u tej miary mistrzów, co Carl Flesch, czy George Enescu... „Całe moje życie spędziłam ze skrzypcami, one stały się częścią mego korpusu...”. Indagowana o kryteria oceny dzisiejszej młodzieży wiolinistycznej, wypowiadała się ostrożnie; „wiem, że na konkursach nawet talenty grają gorzej; rola «sędziego» jest więc wyjątkowo trudna i odpowiedzialna”. Na pożegnanie usłyszeliśmy: „czekam niecierpliwie, kiedy będę mogła tutaj powrócić...”
Szef jurorów prof. Stanisław Wisłocki, również pierwszy raz w tej roli na „Wieniawskim”, póki słuchał kandydatów do laurów, nawet mimiką nie zdradzał swych myśli. Za to do wspomnień nie trzeba go było namawiać. W 1952 r. otwierał przecież poznański rozdział Konkursu Wieniawskiego. Parę lat wcześniej stworzył od podstaw orkiestrę Filharmonii Poznańskiej. Nim zagrała na turnieju skrzypków, miała już za sobą akompaniamenty na Konkursie Chopinowskim, była bowiem wtedy zespołem najwyższej klasy, docenianym także w stolicy. Dyrektorska dekada St. Wisłockiego, omal co piątek przynosząca porcję nowych doznań, u wielu jeszcze melomanów, po trzech dziesięcioleciach pozostała w pamięci. Nierzadko więc wzruszające dla obu stron były spotkania z tym znakomitym, doświadczonym życiem i sztuką artystą, człowiekiem wyjątkowego uroku.
Osiemnastoletni Rosjanin Ewgenij Buszkow, zwycięzca dziewiątego konkursu i grupa za nim sklasyfikowanych młodych muzyków, otrzymali dyplomy z podpisami licznych autorytetów muzycznych. Dwa pośród nich były szczególnie cenne.
źródło: R. Połczyński, Da Capo. 75 lat Międzynarodowych Konkursów im. Henryka Wieniawskiego
Przeczytaj o IX Konkursie (PDF, 748 KB) >
Plakat dziewiątej edycji konkursu, proj. K. Śliwka.
JURY
Stanisław Wisłocki – Polska (przewodniczący)
Władimir Awramow - Bułgaria
Zenon Brzewski – Polska
Kaja Danczowska – Polska
Rodney Friend – Wielka Brytania
Michael Frischenschlager – Austria
André Gertler – Belgia (wiceprzewodniczący)
Michał Grabarczyk – Polska
Ida Haendel – Kanada
Marina Jaszwili – ZSRR
Jadwiga Kaliszewska – Polska
Stanisław Lewandowski – Polska
Jerzy Milewski – Brazylia
Ivo Petrić – Jugosławia
Zenon Płoszaj – Polska (sekretarz)
Manfred Scherzer – NRD
LAUREACI
I nagroda: Ewgenij BUSZKOW - ZSRR
III nagroda: Nobu WAKABAYASHI – Japonia, Robert KABARA - Polska
IV nagroda: Wiktor KUZNIECOW – ZSRR
V nagroda: Alexander ROMANUL - USA
VI nagroda: Hiroko SUZUKI - Japonia
Wyróżnienia:
Dorota Siuda (Polska); Lothar Strauss (NRD); Oleg Pochanowskij (ZSRR); Patricia Shih (Kanada)
PROGRAM KONKURSU
ETAP I
1. J. S. Bach - I i II część jednej z sonat na skrzypce solo spośród następujących:
a-moll, g-moll, C-dur, względnie Chaconne z II Partity d-moll na skrzypce solo
2. H. Wieniawski - jeden z Kaprysów z op. 10 do wyboru spośród nr nr 2-7
3. K. Lipiński - Kaprys D-dur z op. 29 lub
N. Paganini - jeden z Kaprysów spośród następujących nr :1, 2, 3, 4, 5, 6 , 7, 8, 10, 11, 12, 15, 17, 18, 21, 24
4. W. A. Mozart - I część jednego z koncertów* do wyboru spośród następujących:
G-dur (KV 216), D-dur (KV 218), A-dur (KV 219), D-dur (KV 271a)
*(z towarzyszeniem fortepianu)
ETAP II
1. H. Wieniawski - Polonez D-dur op. 4 lub Polonez A-dur op. 21 lub Fantazja na tematy z opery „Faust” CH. Gounoda op. 20
2. K. Szymanowski - jeden z poematów „Mity” op. 30 lub „Romans” op. 23 lub Nokturn i Tarantella op. 28
3. L. van Beethoven - jedna z sonat na skrzypce i fortepian:
D-dur, II A-dur, III Es-dur op.12 względnie V F-dur op.24, VII c-moll op.30 nr 2, IX A-dur op.47, X G-dur op.96
lub J. Brahms - I G-dur op.78, II A-dur op.100 lub III d-moll op.108
4. Utwór dowolny o charakterze wirtuozowskim na skrzypce solo lub z towarzyszeniem fortepianu trwający do 20 min.
(nie może to być część całości, np. koncertu, sonaty lub fragment suity)
ETAP III
Dwa koncerty na skrzypce z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej, po jednym z grupy a) i b):
a) H. Wieniawski - Koncert fis-moll op. 14 lub Koncert d-moll op. 22
b) M. Karłowicz - Koncert A-dur op. 8
S. Prokofiew - I Koncert D-dur op. 19
J. Sibelius - Koncert d-moll op. 47
K. Szymanowski - I Koncert op. 35
