VI Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy
im. Henryka Wieniawskiego
Poznań, 12-26 XI 1972 r.
Zobacz film dokumentalny o konkursie:
Do Poznania przybywali już kandydaci. Nareszcie również z daleka. Pierwszą Japonkę w historii Konkursów Wieniawskiego — Machie Oguri, powitano kwiatami. Miasto zdobiły specjalne dekoracje, barwne plakaty, flagi narodowe uczestników turnieju. Czuło się atmosferę nadchodzącego wydarzenia. Tymczasem aula uniwersytecka, której zapewne zbyt późno postanowiono przywrócić świetność i zarazem przystosować do współczesnych potrzeb (powiększyć estradę, odmalować, wymienić krzesła), na dzień przed inauguracją była po prostu placem... budowy. Ale „życzliwi Poznaniowi” obserwatorzy nie doczekali się skandalu. Uroczystość otwarcia VI Konkursu odbyła się według skrupulatnie przygotowanego programu, a szlachetne perfumy zaproszonych pań, wnet zdusiły zapach świeżej farby na ścianach.
To był w istocie konkurs dam. Trzy zajęły medalowe podium. Na najwyższym stopniu Tatiana Grindienko z Charkowa. Asystentka prof. Jankielewicza w Konserwatorium Moskiewskim, żona Gidona Kremera. Pewna siebie, nieprzeciętnym talentem i urodą przyciągająca uwagę, lecz dziennikarzom — z przepraszającym uśmiechem — odmawiała nawet słowa. Dopiero, gdy w niedzielę 26 listopada o 2.35 nad ranem ogłoszono jej zasłużony sukces, była gotowa o nim mówić — dużo, bardzo pięknie i mądrze. „Jak długo przygotowywała się do konkursu?” — pytano. „Jeśli powiem, że przez całe życie, nie będzie w tym krzty przesady. Gdybym zaczęła od momentu otrzymania zaproszenia, niewiele zdołałabym zrobić...”
Drugą nagrodą i srebrnym medalem radowała się Japonka Shizuka Ishikawa, skrzypaczka „niebiańskiego dźwięku” — jak ją określił jeden z krytyków; zasłynęła m.in. najpiękniejszą interpretacją mitu Szymanowskiego Driady i Pan. Otworzyła — do dzisiaj bardzo długą — listę japońskich laureatów konkursu.
I wreszcie z brązowym laurem dziewiętnastoletnia Barbara Górzyńska, studentka I roku z Łodzi; z wirtuozowskim nerwem, nadzwyczajnie muzykalna, wrażliwa, liryczna, talent z ogromną przyszłością...
Jednakże damą pierwszą i najważniejszą była prof. Irena Dubiska. Uczestniczyła dotąd w pracach jury wszystkich powojennych Konkursów Wieniawskiego. Począwszy od 1935 r., na każdym jej uczniowie odnosili sukcesy. Teraz debiutowała jako przewodnicząca grona sędziów. Gdy było trzeba — potrafiła celebrować tę godność, lecz po chwili już była sobą. Drobnej postury i wielkiej osobowości artystka, a jednocześnie bardzo bezpośrednia, lubiąca opowiadać — najbardziej o dawnych, dobrych czasach, o swych mistrzach Karlu Fleschu i Bronisławie Hubermanie, o własnej karierze, którą rozpoczynała na znanych estradach od przekładania nut wybitnym pianistom.
Jeden ze stołecznych sprawozdawców prasowych, kończył swą ostatnią relację zgoła feministycznym podejrzeniem: „Okoliczność, że przewodniczącą jury była w tym roku kobieta — pisał — i że zasiadała tam również nasza druga czołowa skrzypaczka [...], podsuwa myśl o ewentualnej zmowie płci pięknej przeciwko brzydkiej. Ale to żart — w łonie jury nie było takiej zmowy, po prostu Grindienko, Ishikawa i Górzyńska okazały się najbardziej utalentowanymi na tym konkursie [...]. Jego uczestnicy i obserwatorzy spotkali się w Poznaniu z tym, co jest typowe dla tego miasta — a więc sprawną organizacją i wrażliwą publicznością, która wypełniła szczelnie — odnowioną na tę okazję pięknie aulę Uniwersytetu, znaną ze swej znakomitej akustyki, szczęśliwie nie zepsutej remontem”.
źródło: R. Połczyński, Da Capo. 75 lat Międzynarodowych Konkursów im. Henryka Wieniawskiego
Przeczytaj o VI Konkursie (PDF, 748 KB) >
Plakat szóstej edycji konkursu.
JURY
Irena Dubiska – Polska (przewodnicząca)
Władimir Awramow – Bułgaria (wiceprzewodniczący)
Zenon Brzewski – Polska
Jean Fournier – Francja (wiceprzewodniczący)
Tibor Gašparek – Czechosłowacja
Bronisław Gimpel – USA
Frederick Grinke – Wielka Brytania
Anja Ignatius – Finlandia
Jadwiga Kaliszewska – Polska
George Manoliu – Rumunia
Wolfgang Marschner – NRF
Igor Ojstrach – ZSRR
Zenon Płoszaj – Polska (sekretarz)
Franz Samohyl – Austria
Werner Scholz – NRD
Mihaly Szücs – Węgry
Eugenia Umińska - Polska
LAUREACI
I nagroda: Tatiana GRINDIENKO - ZSRR
II nagroda: Shizuka ISHIKAWA – Japonia
III nagroda: Barbara GÓRZYŃSKA – Polska
V nagroda: Tadeusz GADZINA – Polska, Graczija ARUTUNIAN - ZSRR
VI nagroda: Stefan CZERMAK – Polska
VII nagroda: Edward Zbigniew ZIENKOWSKI - Polska
Wyróżnienia:
Stefan Stałanowski (Polska); Magda Sarbu (Rumunia); Machie Oguri (Japonia)
PROGRAM KONKURSU
ETAP I
1. J. S. Bach - I i II część jednej z sonat na skrzypce solo spośród następujących: a-moll, g-moll, C-dur
2. H. Wieniawski - Kaprys “Prelude”, nr 6, op. 10
3. H. Wieniawski - jeden z Kaprysów z op.10 nr 2, 3, 4, 5 lub 7
albo
N. Paganini - jeden z Kaprysów
ETAP II
1. W. A. Mozart - II część jednego z koncertów* skrzypcowych do wyboru spośród następujących: G-dur (KV 216),
D-dur (KB 218), A-dur (KV 219), D-dur (KV 271) względnie Adagio E-dur (KV 261)*
*z towarzyszeniem fortepianu
2. H. Wieniawski - jeden Polonez do wyboru spośród: D-dur op. 4 lub A-dur op. 21, z towarzyszeniem fortepianu
3. K. Szymanowski - jeden z Mitów z op. 30
4. Utwór dowolny na skrzypce solo z towarzyszeniem fortepianu do 15 min. (nie może to być część całości, np. koncertu, sonaty lub suity)
ETAP III
Dwa koncerty z towarzyszeniem orkiestry do wyboru uczestnika, po jednym z grupy a) i z grupy b):
a) H. Wieniawski - Koncert d-moll op. 22
K. Szymanowski - Koncert nr 1 op. 35, Koncert nr 2 op. 61
b) L. van Beethoven - Koncert D-dur op. 61, cz. I
J. Brahms - Koncert D-dur op. 77, cz. I
S. Prokofiew- Koncert D-dur nr 1, op. 19