Edward Gracz
Edward Gracz to legendarny rosyjski skrzypek, solista Moskiewskiego Towarzystwa Filharmonicznego, profesor i kierownik wydziału wiolinistyki w Konserwatorium Moskiewskim. Posiada tytuł Artysty Ludowego ZSRR. Studiował w Odessie, pod kierunkiem V. Mordkovicha i P. Stolyarskiego. Podczas drugiej wojny światowej mieszkał na terenie ewakuacyjnym w Nowosybirsku, gdzie uczęszczał do klasy I. Gutmana. Następnie kontynuował edukację w Centralnej Szkole Muzycznej, w klasie Abrama Yampolskiego. W czasie studiów podyplomowych brał udział w klasach mistrzowskich prowadzonych przez Dawida Ojstracha. Jest laureatem wielu nagród w międzynarodowych konkursach, m. in.: im. B. Bartóka (Budapeszt, 1949); im. M. Long i J. Thibaud (Paryż, 1955); im. P. Czajkowskiego (Moskwa, 1958).
Systematycznie koncertował, tak w swojej ojczyźnie, jak i poza nią, przez ponad 60 lat. Nagrał około 100 płyt. Występował jako solista z wiodącymi orkiestrami świata, współpracując z takimi sławami jak: Mazur, Zekki, Svetlanov, Kondrashin, Konvichny, Samosud, Rachlin, Rozhdestvensky, Inbal, Zanderling. Grał w trio fortepianowym wraz z Malininem i Shakhovskayą. Od 1990 roku koncertuje w duecie ze swoją żoną, pianistką Valentiną Vasilenko. Stąd cieszy się opinią jednego z najaktywniejszych rosyjskich muzyków.
Edward Gracz prowadzi klasy mistrzowskie na całym świecie. Jest honorowym profesorem konserwatoriów muzycznych w Szanghaju i Syczuanie (Chiny), wyższej szkoły muzycznej w Jakucji (Republika Sacha), Uniwersytetu Indianapolis (Grecja), centrum muzycznego Keshet Eilon (Izrael). Wielu jego studentów otrzymało najwyższe laury renomowanych międzynarodowych konkursów. Dla przykładu, tylko w latach 2008-2009 zdobyli oni aż 23 nagrody. W latach 1995, 2002 i 2003 magazyn "Music Review" przyznał artyście tytuł "Najlepszego nauczyciela Rosji".
Edward Gracz pełnił funkcję przewodniczącego jury międzynarodowych konkursów skrzypcowych, m. in.: konkursu im. Yampolskiego w Rosji (1996,1999, 2002,2006,2009); im. V. Humla w Chorwacji (2009); Violin of the North w Jakucji; im. Beethovena w Republice Czeskiej (2009). Był również członkiem jury następujących międzynarodowych konkursów skrzypcowych: im. P. Czajkowskiego w Rosji (1994, 1998, 2002); im. H. Wieniawskiego w Polsce (2001, 2006, 2011); im. C. Nielsena w Danii (2004); Sion-Vallais w Szwajcarii (2002, 2003, 2004, 2005); im. Paganiniego we Włoszech (2001); w Hanowerze w Niemczech (2006); Szigeti-Hubay na Węgrzech (2007); Curci we Włoszech (2008); oraz w Seulu w Korei Południowej (2009).
Jest założycielem oraz dyrygentem Orkiestry Kameralnej Moscovia, w której skrzypkami są wyłącznie jego uczniowie.
Edward Gracz został uhonorowany wieloma państwowymi odznaczeniami, otrzymał między innymi Order Zasługi dla Rosji.
W 2000 roku jedną z gwiazd w konstelacji Strzelca nazwano jego imieniem.
