Wanda Wiłkomirska
Wanda Wiłkomirska podczas występu na II Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego (1952).
Wanda Wiłkomirska (1929-2018), urodzona w Warszawie legenda polskiej wiolinistyki. Pochodziła ze znanej rodziny muzyków. Naukę gry na skrzypcach rozpoczęła w wieku pięciu lat pod kierunkiem swego ojca Alfreda Wiłkomirskiego. Już dwa lata później zadebiutowała na estradzie koncertowej. Ukończyła IV Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Sczanieckiej w Łodzi. Kształciła się pod kierunkiem Eugenii Umińskiej, Ireny Dubiskiej i Tadeusza Wrońskiego. Po uzyskaniu dyplomu z odznaczeniem w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi kontynuowała studia u Ede Zathureczky'ego w Budapeszcie i u Henryka Szerynga w Paryżu.
Koncerty z orkiestrami (w Budapeszcie w 1949 roku pod batutą Ottona Klemperera) i recitale (w londyńskim Wigmore Hall w 1950 roku) przyniosły jej wielką sławę. Jeszcze przed ukończeniem studiów zdobyła kilka nagród na międzynarodowych konkursach, m.in. na Konkursie Bachowskim w Lipsku (1950) i na II Międzynarodowym Konkursie im. H. Wieniawskiego w Poznaniu (1952). Już wtedy pokazała, że jest niezrównaną interpretatorką muzyki Karola Szymanowskiego.
Triumfalny debiut w USA w 1961 roku z orkiestrą Filharmonii Narodowej spowodował, że jej międzynarodowa kariera nabrała tempa. Wanda Wiłkomirska koncertowała w wielu krajach świata, w Europie, Azji, obu Amerykach i Australii. Występowała z takimi zespołami jak Berliner Philharmoniker, New York Philharmonic, Chicago Symphony, Concertgebouw Amsterdam, Moscow Philharmonic; z takimi dyrygentami jak Leonard Bernstein, Pierre Boulez, Paul Hindemith, Sir John Barbirolli, Carlo Giulini, Zubin Mehta, Kurt Masur; z takimi partnerami jak Martha Argerich, Gidon Kremer, Misha Maisky, czy Geoffrey Parsons.
Po 13 grudnia 1981 roku, w stanie wojennym, wyjechała z Polski. W 1983 została profesorem w Hochschule für Musik Heidelberg-Mannheim. Do kraju wróciła w 1990 roku. Przez ponad dwadzieścia lat była solistką Filharmonii Narodowej w Warszawie, uczestnicząc w jej wielu zagranicznych tournée. Od 1999 roku prowadziła klasę skrzypiec w Sydney Conservatory of Music, łącząc pracę pedagogiczną z koncertami. Dawała kursy mistrzowskie w Polsce, Niemczech, Szwajcarii, we Włoszech i Australii.
Wanda Wiłkomirska (Poland) - Henryk Wieniawski - Caprice Op. 10 No. 5 Alla Saltarella.mp3 1.42 MB
Wanda Wiłkomirska (Poland) - Karol Szymanowski - Nocturne and Tarantella - Jadwiga Szamotulska (piano).mp3 9.41 MB
Nagrania pochodzą z prezentacji konkursowych (II Konkurs Wieniawskiego, 1952).
Repertuar skrzypaczki sięgał od baroku po dzieła najnowsze. Była ona
pierwszą wykonawczynią wielu utworów współczesnych kompozytorów
polskich, niemieckich i australijskich; niektóre z nich - jak Capriccio Pendereckiego - zostały jej
zadedykowane.
Wanda Wiłkomirska dokonała wielu nagrań płytowych (m.in. dla EMI, Deutsche Grammophon, Philipsa, Hungarotonu, Polskich Nagrań), radiowych i telewizyjnych.
Była jurorką międzynarodowych konkursów skrzypcowych, m.in. w Wiedniu, Paryżu, Londynie, Tokio, Monachium i Moskwie. Emocjonalnie była bardzo związana z Międzynarodowym Konkursem Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu, w którego kilku edycjach zasiadała w jury (1981, 1991, 1996, 2001, 2006).
Została uhonorowana wieloma odznaczeniami, nagrodami i wyróżnieniami, m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2001), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1981), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1953), Odznaczeniem za działalność dla Polonii Australijskiej (2005), Nagrodą Fundacji im. Karola Szymanowskiego (1997). Otrzymała tytuł Doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi (2006) oraz Honorowego Obywatela Miasta Kalisza (2006).
W 2008 roku powstał opowiadający o życiu artystki film dokumentalny zatytułowany "Ja wam to zagram" w reżyserii Ch. Jezior i M. Białobrzeskiego.
Artystka zmarła 1 maja 2018 roku w Skolimowie.
